Nie jest to łatwe i nie zawsze możliwe, ale na pewno warto podjąć próbę i skorzystać z pomocy mediatora – niezależnej i bezstronnej osoby – która ułatwi i poprowadzi rzeczową rozmowę pomiędzy dwojgiem ludzi, którzy zadecydowali o zakończeniu związku.
Rozstanie i rozpad rodziny jest dla każdego sytuacją bardzo trudną. Towarzyszą jej silne emocje, które powodują, że nie jest łatwo racjonalnie spojrzeć w przyszłość i wyobrazić sobie nasze relacje i dalsze życie po rozstaniu. Prawie każdej osobie przechodzi wtedy przez myśl pytanie: co zrobić by rozstać się bez walki? Czy jest na to jakiś sposób? Czy mimo wielu złych myśli, emocji da się usiąść razem przy stole i ustalić to, co jest absolutnie konieczne na tę chwilę naszego życia?
Nie jest to łatwe i nie zawsze możliwe, ale na pewno warto podjąć próbę i skorzystać z pomocy mediatora – niezależnej i bezstronnej osoby – która ułatwi i poprowadzi rzeczową rozmowę pomiędzy dwojgiem ludzi, którzy zadecydowali o zakończeniu związku. Podejmując decyzję o rozstaniu nie zawsze zdajemy sobie sprawę, ile kwestii trzeba przemyśleć i uzgodnić, jak wiele rzeczy przyjdzie ustalić i zorganizować na nowo.
Rozwodzący się małżonkowie często skupiają się na sprawnym i szybkim przeprowadzeniu rozprawy w sądzie. Nierzadko ich wysiłki koncentrują się na tym, aby „wygrać” jak najwięcej dla siebie, zapominając o tym, że to, w jaki sposób się rozejdą, będzie miało duży wpływ na to, jak ułożą się ich stosunki w przyszłości. Sytuacja jest szczególne trudna, gdy w rodzinie są dzieci. Kiedy rozmawiam z rodzicami przychodzącymi na mediację zawsze mówią, że chcą się rozstać tak, by jak najmniej ucierpiały na tym ich dzieci. Szybko jednak okazuje się, że wzajemne pretensje i zranienia powodują, że bardzo trudno im myśleć o takim ułożeniu ich życia, by faktycznie dobro dzieci było na ważnym miejscu, by jak najskuteczniej ochronić je przed skutkami decyzji dorosłych. Wtedy właśnie potrzebne jest spojrzenie bezstronnej osoby, która prowadząc rozmowę będzie strażnikiem tego, by rodzice nie zapominali o tym, co dla dzieci jest ważne i istotne. Udział w mediacji pozwala na spokojne przeanalizowanie, jak najlepiej przejść przez ten trudny moment życia. Mediatorzy Kliniki współpracują z prawnikiem, psychologami, psychiatrami, którzy w razie potrzeby mogą udzielić koniecznych konsultacji lub indywidualnego wsparcia.
W czym pomoże nam mediator?
Korzystając z pomocy mediatora można ustalić najważniejsze kwestie dotyczące sposobu rozstania jak i wzajemnych relacji po rozwodzie czy separacji. Jeśli mediacja poprzedzi postępowanie rozwodowe lub pary skorzystają z niej na samym początku, pozwoli to uniknąć wzajemnych oskarżeń w sądzie, skrócić czas postępowania oraz uniknąć wciągania w proces sądowy dzieci, rodziny i przyjaciół.
Mediator pomoże rozważyć stronom, co daje rozwód bez orzekania o winie a jakie konsekwencje pociąga za sobą decyzja o orzekaniu o winie. Pary czasami nie są zdecydowane, czy decydować się od razu na rozwód, czy też poprzestać na razie na separacji, spokojna analiza sytuacji pomoże w podjęciu decyzji. W mojej praktyce najczęstszą przyczyną dla jakiej rozstającej się pary, przychodzącej na mediacje, są kwestie związane z ustaleniem spraw związanych z opieką nad dziećmi oraz spraw związanych z podziałem majątku wspólnego.
“Kochać to także umieć się rozstać.”
Plan opieki rodzicielskiej
W jakim celu sąd wymaga od rodziców przedstawienia Planu Opieki Rodzicielskiej? Po zmianach wprowadzonych do Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego rozwodzący się rodzice mogą samodzielnie zadecydować o tym, jak będą wyglądać ich kontakty z dzieckiem po rozstaniu, a sąd może podjąć decyzję o pozostawieniu władzy rodzicielskiej obojgu rodzicom. Warunkiem koniecznym takiej decyzji sądu jest przedstawienie przez rodziców zgodnego „Porozumienia o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywania kontaktów z dzieckiem”. Porozumienie to, nazywane bywa także Planem Wychowawczym lub Planem Opieki Rodzicielskiej.
Sąd badając przedstawione przez rodziców porozumienie musi mieć przekonanie, że będą oni zgodnie współdziałać we wszystkich istotnych sprawach swojego dziecka i że przedstawione przez nich propozycje są zgodne dobrem małoletnich. Korzystając z pomocy mediatora przy tworzeniu Planu Opieki Rodzicielskiej, można mieć pewność, że mediator tak pokieruje rozmową, aby rodzice wspólnie zastanowili się nad wszystkimi elementami Planu, m.in. jak zorganizować życie, by dziecko miało zapewniony stały kontakt z obojgiem rodziców, z którym z rodziców będzie mieszkać na stałe, jak zapewnić dziecku niezmienione kontakty z dziadkami i dalszą rodziną, kto będzie odpowiedzialny za kontakty ze szkołą, a kto za opiekę medyczną.
Bardzo ważnym, budzącym wiele emocji u obojga rodziców jest ustalenie wysokości alimentów. Mediator pomaga rodzicom zastanowić się nad tym jak faktycznie wyglądają wydatki na utrzymanie dzieci, zarówno te codzienne związane z wyżywieniem, bieżącym utrzymaniem, zakupem ubrań, jak i te dodatkowe obejmujące opłaty za wizyty u lekarza, lekarstwa, zajęcia dodatkowe, wycieczki szkolne, podręczniki, wakacje, obozy, prezenty urodzinowe itp. Omówienie wszystkich elementów Planu Opieki Rodzicielskiej i przygotowanie go w bezpiecznych warunkach, jakie daje spotkanie z mediatorem, pozwala uniknąć walki w sądzie, powoływania biegłych i przysparzania kolejnych stresów dzieciom, które i tak są w bardzo trudnej dla siebie sytuacji emocjonalnej, związanej z rozwodem rodziców.
Każda rodzina jest inna i każda znajduje się w odmiennej sytuacji, dlatego szczegóły Planu Opieki Rodzicielskiej mediator omawia za każdym razem inaczej, biorąc pod uwagę wszystkie aspekty danej rodziny.
Podział majątku
Rozstanie pociąga za sobą konieczność podziału majątku, który para dorobiła się w tracie wspólnego związku. Wszyscy wiemy, że sprawy majątkowe w sądzie ciągną się często latami, kreując wiele dodatkowych kosztów związanych z powoływaniem biegłych rzeczoznawców i opłatami za pomoc pełnomocników. Rozmowa przy udziale mediatora, pozwala ostudzić emocje i spokojnie porozmawiać o możliwych rozwiązaniach. To szczególnie istotne jest w sytuacji, gdy dziś wiele osób ma obciążenia kredytowe. Jeśli jest taka potrzeba, gdy sytuacja majątkowa jest bardzo skomplikowana, przy podejmowaniu ostatecznej decyzji o podziale majątku sugerujemy parom konsultacje z prawnikami, bankami, aby osoby miały pewność, że wypracowane rozwiązania będą najlepszym wyjściem w zaistniałej sytuacji.
Decyzja o rozstaniu zmienia całkowicie nasze dotychczasowe życie. Dlatego warto się do niej dobrze przygotować. Najczęściej, to jedna ze stron podejmuje ją wcześniej niż druga. I choć nie wypowiadała tego głośno, ma wiele spraw już przemyślanych i gotowe scenariusze tego, jak ma wyglądać rozstanie i dalsze życie. Druga ze stron nierzadko jest taką decyzją zaskoczona, potrzebuje więcej czasu, aby zaakceptować nową sytuację i zacząć myśleć o nowych rozwiązaniach. Obecność mediatora stworzy parom bezpieczne ramy, w których można porozmawiać na trudne tematy, bez przynaglania i popędzania. Mediator ułatwia wzajemną komunikację, pilnuje tego, aby każdy mógł się swobodnie wypowiedzieć i być usłyszanym przez partnera. Pomaga zobaczyć i nazwać swoje potrzeby. Mediator pilnuje dyscypliny rozmowy, pomaga zdefiniować kwestie, które powinny być omówione, czuwa nad tym, aby rozmowa odbywała się w spokojnej atmosferze. Mediator stymulując dyskusję i zadając pytania wspiera w poszukiwaniu takiego rozwiązania, które pary uznają za możliwe do zaakceptowania i realne do wykonania.
Mediator, prowadząc rozmowy w spokojnej atmosferze pomoże rozstać się bez walki, pilnując zarazem, aby zostało ustalone wszystko, co jest ważne dla poprawnych wzajemnych relacji w przyszłym życiu. Mimo, iż rozstającym się parom często trudno wyobrazić sobie uregulowanie wzajemnych relacji w taki sposób, który nie spowoduje konfliktu i narastania wzajemnych pretensji, to warto podjąć próbę mediacji, która pomoże w tym, co nazywamy „godnym rozstaniem”.